Financiële effecten

Programmameldingen

In de tabel hieronder zijn de programmameldingen opgenomen.

(1): in 1^e Voortgangsmonitor gepresenteerd onder ‘Algemene middelen’
(*): voor deze meldingen stellen we voor de begroting aan te passen (zie verderop het onderdeel 'meldingen waarvoor een besluit nodig is'.

Zoals in de samenvatting aangegeven, zien we ten opzichte van de 1e Voortgangsmonitor - als we de bijdrage aan stationsgebied buiten beschouwing laten - van 22 miljoen euro. In de volgorde van de tabel volgt hier nu per post een toelichting.

AVG-proof applicaties
Door wetgeving zijn er nieuwe taken naar ons toe gekomen.  Dat betekent dat we extra kosten maken voor inrichting en aanpassing van de processen en applicaties die ons bij de uitvoering ondersteunen, zodat we aan de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) voldoen. De Autoriteit Persoonsgegevens kan organisaties die niet aan de AVG voldoen een boete opleggen.

Prijsstijging verzekeringen
In 2020 heeft een aanbesteding plaatsgevonden voor een nieuwe brandverzekering en diverse andere verzekeringen. Deze aanbestedingen vallen € 200.000 nadelig uit. Dit kunnen we niet opvangen binnen het programma. Het structurele effect is verwerkt in de Stadsbegroting 2022.

Onderzoek onteigende panden
Op de politieke avond van 7 oktober 2020 jl. hebben wij aan uw raad toegezegd om een voorstel in te dienen waarin staat hoe wij om willen gaan met ten tijde van WOII in beslag genomen vastgoed van gedeporteerden. Voor het onderzoek is een bedrag van € 39.000 nodig. De verwachting is dat er een vervolgonderzoek nodig zal zijn met een vergelijkbaar kostenplaatje.

Bijdrage aan VNG
De bijdrage van de VNG voor het Fonds Gemeenschappelijke Gemeentelijke Uitvoering is € 275.000 hoger dan begroot. De algemene leden vergadering van de VNG bepaalt de hoogte van dit bedrag. Deze kosten zijn al langer hoger dan waar we in de begroting mee rekening houden. In de Stadsbegroting 2022 is de begroting hierop aangepast.

VRGZ- Verschuiving FLO betalingen
De huidige levensloopspaarregeling wordt wettelijk beëindigd. Deze regeling kan daardoor niet langer worden ingezet als bijdrage in de kosten voor het FLO-overgangsrecht.  De bijdrage wordt omgezet in een netto spaartegoed waarbij de betalingsverplichtingen voor de individuele jaren opnieuw zijn berekend.  Dit leidt voor de afzonderlijke jaren tot een verschuiving van de kosten ten opzichte van de eerdere ramingen. Voor het jaar 2021 betekent dit, inclusief een nabetaling van € 592.000 euro, een nadeel van 1,25 miljoen euro. Voor de jaren 2022 tot en met 2045 (einde regeling) geeft dit een voordeel van in totaal 10 miljoen euro.  Voor de jaren 2022 tot en met 2025 zijn de voordelen in de nieuwe Stadsbegroting verwerkt.  Voor het juiste totaalbeeld verwerken we nu ook het effect in 2021.

VRGZ-bijdrage 2020, te ontvangen over 2020
Conform de door het Algemeen Bestuur van de VRGZ vastgestelde begroting bedraagt de te betalen bijdrage over 2021 voor de gemeente Nijmegen 14,37 miljoen euro. Het beschikbare budget binnen het programma Veiligheid bedraagt 13,73 miljoen euro. Dit betekent voor 2021 een tekort van € 635.000. Anderzijds zal de VRGZ ons in 2021 vanwege het positieve resultaat over 2020 een bedrag van € 474.000 terugbetalen. Per saldo bedraagt het nadeel in 2021 dan € 161.000.  Binnen het programma is geen financiële ruimte om dit op te vangen, omdat de VRGZ-bijdrage zelf het overgrote deel van het programmabudget vormt en de beperkte overige budgetten bestaan uit andere vaste lasten en bijdragen.

Maatwerkdienstverlening 18- (Ambulante jeugdzorg)
Hieronder vallen vormen van jeugdhulp die als individuele voorziening worden aangemerkt. We verwachten voor 2021 een nadelig resultaat tussen 5,5 en 4,0 miljoen euro, voornamelijk veroorzaakt door ambulante jeugdhulp en jeugd-GGZ. We houden hierbij rekening met de start van de brede basisteams jeugd en gezin per 1 juli 2021, die tot een kostenbesparing moet leiden.  In dit resultaat is ook rekening gehouden met de middelen die we via de meicirculaire ontvangen voor het versterken van de lokale toegang jeugdhulp, het voorkomen en het dempen van het jeugdtekort, de zogenaamde Blokhuismiddelen. Het meerjarige effect van de aanvullende rijksmiddelen voor jeugd is verwerkt in de Stadsbegroting 2022.

Geëscaleerde zorg 18- (Jeugdbescherming/reclassering en Jeugdzorg met Verblijf)
Het gaat hier over jeugdzorg gericht op de opvang en het verbeteren van de veiligheid van kinderen en jeugdigen 18- met inbegrip van maatwerk dienstverleningsmaatregelen voor jeugdigen die in de betreffende opvangvoorzieningen verblijven. Op dit taakveld verwachten we dit jaar een resultaat tussen 0 en 1,4 miljoen euro. Ook voor dit onderdeel houden we rekening met de middelen die we via de mei- en septembercirculaire ontvangen voor het aanpakken van (langdurige) wachttijden voor regionaal ingekochte specialistische jeugdzorg, de zogenaamde Blokhuismiddelen. We werken hierin samen met de regiogemeenten. Het meerjarige effect van de aanvullende rijksmiddelen voor jeugd  is verwerkt in de Stadsbegroting 2022.

Samenkracht en burgerparticipatie

Preventie jeugdbeleid
Op de jeugdvoorzieningen in de sociale basis verwachten we in 2021 een tekort van € 300.000. Het tekort wordt veroorzaakt door een ingeboekte kostenbesparing, waarvan nog onduidelijk is of die gerealiseerd kan worden. Deze kostenbesparing is overigens bij de Stadsbegroting 2022 komen te vervallen vanaf het jaar 2022.

Subsidievaststellingen 2020
We hebben in 2021 op basis van de jaarrekeninggegevens 2020, bij een aantal welzijnsorganisaties in totaal voor € 86.000 teruggevorderd. Daarnaast verwachten we een subsidiebudget van € 135.000 niet uit te geven vanwege minder activiteiten door de coronacrisis.

Mantelzorgcompliment
Het beschikbare jaarbudget voor het mantelzorgcompliment van € 455.000 wordt, net als in voorgaande jaren, overschreden. De overschrijding bedraagt € 106.000. Het structurele effect is verwerkt in de Stadsbegroting 2022.

Geëscaleerde zorg 18+ (Opvang en beschermd wonen)
Het resultaat wordt ingeschat op een voordeel tussen 17,0 miljoen en 20,0 miljoen euro.
Het verwachte positieve resultaat wordt grotendeels veroorzaakt door het beleidsonderdeel WMO beschermd wonen (voordeel 18,5 miljoen euro). Door succesvolle interventiemaatregelen heeft de transformatie - verwoord in het beleidsplan ‘samen dichtbij’- de afgelopen jaren oplopende voordelige resultaten opgeleverd. Er is voorgaande jaren - in overleg met de zorgaanbieders - fors afgebouwd op de intramurale zorg (beschermd wonen). Daarentegen hebben de zorgaanbieders fors meer ruimte gekregen om ambulante trajecten (beschermd Thuis) in te zetten. Na aanpassing van de contracten door de overgang naar de Wlz (*), verwachten we met name op de gecontracteerde extramurale zorg een onderbesteding.

(*): 2021 is een bijzonder en atypisch jaar. Dit heeft te maken met de openstelling van de Wet langdurige zorg (Wlz) per 1 januari 2021 voor mensen met een psychische problematiek. Zowel landelijk als voor centrumgemeente Nijmegen zijn er veel meer cliënten overgegaan van Wmo BW naar de Wlz dan vooraf was ingeschat. Dit betekent dat zowel het macrobudget BW als de integratie-uitkering BW in het derde kwartaal van 2021 neerwaarts zijn bijgesteld (septembercirculaire 2021). Dit betekent echter ook dat de contracten met zorgaanbieders in het derde/vierde kwartaal van 2021 nog neerwaarts bijgesteld dienen te worden.

Zoals eerder aangegeven, constateren we dat de ingezette lijn van afbouw van het aantal intramurale plekken (commissie Dannenberg) succesvol is. Dit levert een significant voordelig resultaat op. Daarentegen constateren we dat de verwachte intensivering van extramurale (beschermd thuis) zorg nog steeds (financieel) achterblijft bij de verwachtingen. Naast de onderbesteding op de gecontracteerde zorg verwachten we een voordelig resultaat op de PGB beschermd wonen.    
Op de onderdelen maatschappelijke opvang, vrouwenopvang/huiselijk geweld en noodopvang uitgeprocedeerden, verwachten we per saldo een budgetneutraal resultaat.
Eventuele meerjarige effecten zijn in de Stadsbegroting 2022 opgenomen.

Maatwerkvoorzieningen (WMO)
Hieronder vallen de Wmo-hulpmiddelen en doelgroepenvervoer. We verwachten in 2021 op een resultaat uit te komen dat ligt tussen een nadeel van 0,3 en een voordeel van 0,1 miljoen euro.
Er wordt een tekort verwacht op hulpmiddelen dat ligt tussen nadelen van 0,4 en 0,2 miljoen euro. De tarieven voor hulpmiddelen zijn enorm gestegen. Sinds juni 2020 is er een nieuwe leverancier voor hulpmiddelen. De oude leverancier faseert zijn bestand steeds meer uit, waardoor de lasten voor hulpmiddelen geleidelijk steeds meer toenemen.
Per 1 januari 2020 is de hulpmiddelenzorg aan cliënten die in een Wlz-instelling wonen vereenvoudigd. Vanaf deze datum worden mobiliteitshulpmiddelen voor alle cliënten verstrekt vanuit de Wlz en niet meer vanuit de Wmo 2015. In de septembercirculaire 2021 is de nacalculatie mobiliteitshulpmiddelen Wlz structureel verwerkt. Er heeft een nacalculatie plaatsgevonden op basis van 2020 en deze heeft voor gemeente Nijmegen negatief uitgepakt. Voor 2021 is dit € 166.000.
Door een gunstige aanbesteding van het doelgroepenvervoer wordt er in 2021 op dit onderdeel een voordeel verwacht dat tussen 0,1 en 0,3 miljoen euro zal liggen. Gezien de toenemende vraag naar doelgroepenvervoer zal dit voordeel waarschijnlijk eenmalig zijn.
Eventuele meerjarige effecten zijn in de Stadsbegroting 2022 opgenomen.

Maatwerkdienstverlening 18+
Hiertoe behoren de Wmo huishoudelijke hulp, Wmo nieuw en schuldhulpverlening. We verwachten in 2021 op een nadelig resultaat uit te komen dat ligt tussen 0,4 en 1,2 miljoen euro.
Op het onderdeel Wmo-nieuw (o.a. Wmo begeleiding en dagbesteding) verwachten we in 2021 een nadelig resultaat dat ligt tussen 2,0 en 2,4 miljoen euro. Het bestaande tekort op Wmo-nieuw wordt groter door een sterke tariefstijging op specialistische begeleiding.
Op de huishoudelijke hulp verwachten we een voordeel dat ligt tussen 1,2 en 1,6 miljoen euro. Eerder kon het tekort van Wmo-nieuw volledig worden opgevangen met het overschot op Wmo huishoudelijke hulp. Sinds de invoering van het abonnementstarief is de vraag naar huishoudelijke hulp enorm gestegen. Door de autonome groei zal de stijging zich blijven voortzetten. Daarnaast stijgen de tarieven voor huishoudelijke zorg jaarlijks. Deze combinatie zorgt ervoor dat het overschot op Wmo huishoudelijke hulp de komende jaren steeds kleiner wordt en uiteindelijk zal omslaan in een tekort.
Eventuele meerjarige effecten zijn in de Stadsbegroting 2022 opgenomen.

Armoedebestrijding
Het verwachte nadelige resultaat voor Armoedebestrijding zal tussen 0,7 en 0,9 miljoen euro liggen.
Belangrijkste oorzaak van dit tekort zijn de ontwikkelingen van de kosten van de TONK-regeling, dit heeft een negatief effect van 2,0 miljoen euro. De TONK-regeling is door het Rijk per 1 oktober beëindigd, maar door het college is besloten om TONK te verlengen tot en met eind 2021. Het budget van TONK is in 2 tranches uitgekeerd, waarvan de eerste tranche is toegekend aan programma Werk en Inkomen. We stellen voor om de tweede tranche niet naar het programma over te halen, omdat binnen taakveld Inkomensregelingen (BUIG) voldoende ruimte is om de verlenging van deze regeling te bekostigen.
Daarnaast melden we een aantal positieve posten. Door de corona-crisis is er minder beroep gedaan op de bus- en meedoen regeling. Verder heeft Stichting Leergeld 0,3 miljoen euro subsidie over 2020 teruggestort. Bovendien vallen de debiteurenopbrengsten hoger uit en hebben we extra middelen van het Rijk voor bijzondere bijstand ontvangen.

BUIG
Het verwachte positieve resultaat voor BUIG zal tussen de 8 en 10 miljoen euro liggen. Het definitieve BUIG-budget 2021 is bekend en vastgesteld op 110,15 miljoen euro. Dit is een daling van zo’n 1,1 miljoen euro ten opzichte van het bij de 1^e voortgangsmonitor gecommuniceerde budget. Niettemin is de verwachting dat we voor het jaar 2021 bij de jaarrekening een groot overschot gaan realiseren op BUIG. 
We hebben in 2021 vanwege BUIG een lagere bijdrage van het Rijk begroot dan we nu verwachten. Dit veroorzaakt grotendeels het voordeel. Van belang is om aan te geven dat de bijstandsaantallen zich veelal lastig laten voorspellen, maar dit is extra lastig gebleken in de Corona tijd. Waar we bij de 1e voortgangsmonitor nog de verwachting hadden dat de bijstandsaantallen zouden gaan stijgen, is er juist sprake van een daling van de bijstandsaantallen. Een financieel positieve ontwikkeling. Een ander element dat meespeelt is dat lange tijd onduidelijk was hoe lang de TOZO-regeling vanuit het Rijk gehandhaafd zou blijven, waarvan nu duidelijk is dat deze per 1 oktober jongstleden is gestopt.
Er dienen twee kanttekeningen geplaatst te worden bij bovenstaande. Ten eerste verwachten we dat er in de komende periode extra aanvragen zullen volgen voor de BBZ (bijstand voor zelfstandigen) regeling. Ten tweede daalt het voorlopige BUIG-budget 2022 ten opzichte van het definitieve budget 2021 naar 107,1 miljoen euro; een daling van 3 miljoen euro.

Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw)
Het verwachte incidentele voordeel op dit taakveld zal zo'n 1,8 miljoen euro bedragen. Voor de uitvoering van de Wsw heeft de MGR dit jaar minder middelen nodig dan is opgenomen in de gemeentelijke begroting. We verwachten voor 2021 een voordelig resultaat van zo’n 1,8 miljoen euro. We zijn hierbij uitgegaan van de voortgangsrapportage van de MGR en de aangepaste begroting 2021 van de MGR.

TOZO
Bij de vaststelling van de jaarrekening 2020 is besloten ten laste van de saldireserve een bedrag van 2,05 miljoen euro te reserveren voor de uitvoeringskosten TOZO in 2021. Vanwege de langer voortdurende COVID-maatregelen hebben we deze middelen in 2021 niet nodig. Wel verwachten we in 2022 extra middelen nodig te hebben; we verwachten in het voorjaar van 2022 hier een beeld van te hebben en komen erop terug in de 1e Voortgangsmonitor 2022.

Budgetoverheveling re-integratie
In het Raadsvoorstel ‘Regionaal Werkbedrijf’ van eind 2013 is afgesproken dat we de integratie uitkering Participatie, onderdeel van het gemeentefonds, doorzetten naar de MGR. In het verlengde van deze afspraak stellen we voor dat ook de middelen van het aanvullend pakket Re-integratiekosten, die bestemd zijn voor de re-integratie, worden ingezet bij de MGR.
Uw Raad heeft deze middelen in de 1^e voortgangsmonitor in het jaar 2021 in zijn geheel toegekend aan het begrotingsjaar 2021, met als doel ze dit jaar in te zetten voor re-integratie. Uit de begroting van de MGR, die hoort bij het programma ‘doe je mee?’  blijkt dat deze middelen niet in 1 jaar worden uitgegeven maar over meerdere jaren; het project loopt door tot en met het jaar 2024.  De begroting van de MGR sluit voor dit project dus niet aan op die van de gemeente Nijmegen. Omdat hier sprake is van een budgetoverheveling naar meerdere toekomstige jaren – in het verzamelvoorstel verderop worden alleen budgetoverhevelingen naar 2022 meegenomen – stellen we voor het bedrag van 2,887 miljoen euro van de gemeente Nijmegen over te hevelen naar 2022 (€ 617.000), 2023 (1,24 miljoen euro) en 2024 (1,03 miljoen euro).

OAB primair onderwijs + Brede scholen
Van het geraamde subsidiebudget voor onderwijsachterstandenbeleid (OAB) primair onderwijs en Brede Scholen ad 2,34 miljoen euro verwachten wij in 2021 een bedrag van € 570.000 niet uit te geven. Dit komt door de systeemwijziging van subsidie-beschikken en -bevoorschotten: in plaats van de subsidie te verstrekken per schooljaar, zal m.i.v. 2022 de subsidie OAB Primair Onderwijs worden verstrekt voor een kalenderjaar. Voor het geraamde budget van 2021 (bestemd voor het schooljaar 2021-2022) houdt dit in dat wij hiervan alleen het deel voor juli-december 2021 zullen aanspreken. De geraamde middelen 2021 bestemd voor het 2de semester van 2021-2022 vallen hiermee vrij.

Peuterwerk
Het beleidsterrein Peuterwerk met een budget van 5,2 miljoen euro komt in 2021 uit op een voordeel van 1,0 miljoen euro omdat een deel van het peuterwerk nog niet wordt uitgevoerd. Dit zal per 1 januari 2022 definitief veranderen. Op basis van de huidige prognoses zal dit 0,6 miljoen euro aan hogere lasten (t.o.v. 2021) opleveren. Wij verwachten daarom vanaf 2022 een structureel voordeel van 0,4 miljoen euro. De uitgaven zijn oorspronkelijk op 5,2 miljoen euro begroot omdat het hier uitgaven met open einde betreft. Het structurele voordeel van 0,4 miljoen euro is nog niet meegenomen in de Stadsbegroting 2022.

Onderwijshuisvesting
We verwachten een voordeel van 0,38 miljoen euro. Ten eerste komt dit door niet benutte ruimte op het materieel budget van de niet-doorgedecentraliseerde scholen (€ 242.000). Dat komt doordat de nieuwbouw- of renovatieplannen van Aventurijn vanwege de overname van Pluryn door Stichting Aloysius zijn vertraagd. Daarnaast blijft er op het budget van de doordecentralisatie-vergoeding € 132.000, omdat er minder leerlingen zijn dan geprognosticeerd.

Gemeentelijke bijdrage stationsgebied
Op 22 september 2021 heeft uw raad ingestemd met de resterende gemeentelijke bijdrage van 10 miljoen euro aan het stationsgebied en deze te dekken door uit het begrotingssaldo 2021. In het raadsvoorstel is opgenomen dat we de begroting hierop aanpassen bij de tweede voortgangsmonitor.

Juridische advisering De Buu t
De problematiek van De Buut is zo complex dat we hiervoor extern juridisch advies hebben moeten inwinnen. Dit leidt tot een overschrijding van het budget met € 100.000. Vanwege rechtmatigheid is het van belang dat we de begroting hierop aanpassen.

Korting gemeentefonds vanwege Omgevingswe t
Vanaf 2020 is een korting doorgevoerd, vooruitlopend op de invoering van de Omgevingswet. Wij verwachten zeker op dit moment nog geen besparing op de uitvoeringskosten door de invoering van de beheerovereenkomst landelijke voorziening digitaal stelsel (DSO-LV). We stellen voor om het verwachte tekort in de begroting aan te vullen.

Advisering Rotterdamwet
Door de Rotterdamwet kunnen we als gemeente extra eisen stellen aan nieuwe huurders. Zo kunnen we bij de toewijzing van huurwoningen rekening houden met de leefbaarheid in de straten. We hebben extern advies ingewonnen voor de uitvoering van deze wet. We verwachten daardoor op dit onderdeel een overschrijding van € 125.000. Vanwege rechtmatigheid stellen we voor om het budget met dit bedrag op te hogen.

Verkoopopbrengst gemeentelijke panden
In 2019 heeft uw raad besloten om in de periode 2019 tot en met 2022 in totaal 10 miljoen euro aan verkoopopbrengsten te realiseren door panden zonder maatschappelijk doel te verkopen. De verkoopopbrengst door verkoop van een aantal grote panden bedraagt, na aftrek van de restant boekwaarde, 1,2 miljoen euro.
Bij de jaarrekening 2021 maken we de voorlopige balans op. Tot dusver hebben we 8,6 miljoen euro aan netto-verkopen gerealiseerd.

Kostenoverschrijding lucht Nijmegen-West
Nijmegen-West heeft te maken met luchtproblematiek veroorzaakt door de scheepvaart, drukke wegen en industrie in het gebied. De spoedmaatregelen voor de luchtproblematiek in Nijmegen-West leiden naar verwachting tot extra kosten. We proberen deze extra kosten zoveel mogelijk op te vangen binnen het programma, taakveld Milieubeheer.

Vergunningverlening ODRN
De ODRN meldt een hoger aantal aanvragen voor veranderings- en oprichtingsvergunningen dan geraamd in de dienstverleningsovereenkomst van 2021. Hier worden geen leges voor ontvangen. Als gevolg hiervan verwacht ODRN een realisatie van circa 120% tot 130% voor de vergunningverlening Milieu. Dit leidt tot een verwacht tekort van tussen € 120.000 en € 150.000.